Kąpiel solankowa – na co pomaga?

Czym jest kąpiel solankowa?

Kąpiel solankowa to forma terapii wodnej wykorzystująca solankę, czyli wodę morską lub leczniczą wodę mineralną. Jest to zabieg haloterapeutyczny, czyli wykorzystujący właściwości soli. Solanka jest bogata w różnego rodzaju sole minerały, takie jak brom, magnez, wapń, potas, miedź czy jod. Kąpiele solankowe odbywają się w wodach chlorkowo-sodowych, które zawierają nie mniej niż 1 g składników stałych na litr wody. Najlepsze dla zdrowia stężenie wynosi natomiast 15 g danego pierwiastka na litr. Wspomniane składniki mineralne odżywiają skórę i przenikają do jej głębszych warstw, wpływając na zakończenia nerwów naczyniowo ruchowych. Proces ten zmniejsza pobudliwość nerwów czuciowych i ruchowych i korzystnie wpływa na samopoczucie i stan fizyczny pacjenta.

Jak przebiega kąpiel solankowa?

Proces przygotowania kąpieli solankowej jest stosunkowo prosty. Najczęściej wykorzystuje się gotowe solanki dostępne w aptekach i sklepach medycznych. Jednak aby solanka przyniosła jak najlepsze efekty i rezultaty, warto przestrzegać kilku zasad:

1. Wybór odpowiedniej solanki – każda z solanek charakteryzuje się unikalnym składem minerałów i mikroelementów, które wpływają na organizm w różny sposób, dlatego ważne jest wybranie adekwatnej do potrzeb. W zależności od potrzeb pacjenta stosowane są kąpiele całkowite, kąpiele 3/4, półkąpiele i kąpiele nasiadowe.
2. Przygotowanie wanny lub basenu – woda w wannie (lub basenie) powinna być komfortowa dla pacjenta, idealnym zakresem jest temperatura w granicach 36-38°C.  Temperatura początkowa w przypadku kąpieli solankowych całkowitych powinna wynosić 35-36°C, a następnie powinna ona wzrastać do 38°C. Półkąpiele przebiegają w wyższej temperaturze – 39-40°C.
3. Dodanie solanki – do wanny (lub basenu) należy dodać odpowiednią ilość solanki, zgodną z zaleceniami dla danego rodzaju i rozpuścić ją w wodzie, aby uzyskać jednolitą mieszankę.
4. Kąpiel – podczas kąpieli należy się zrelaksować. Pierwsza kąpiel w 2% roztworze nie powinna przekraczać 10 minut. Maksymalny czas trwania zabiegu nie powinien przekraczać 20 minut (w przypadku dzieci od 10 do 15 minut). Jest to czas potrzebny do wchłonięcia dobroczynnych składników przez skórę.
5. Odpoczynek – po kąpiel nie trzeba się myć ani wycierać ręcznikiem. Warto zostawić na skórze minerały z solanki, które nadal będą pozytywnie oddziaływać na ciało i cały organizm. Należy również odpocząć przez 30–60 minut.
6. Regularność kąpieli solankowych – w sanatoriach i uzdrowiskach stosuje się najczęściej serię 8-10 zabiegów, wykonywanych nie częściej niż 3 razy w tygodniu w przypadku dorosłych i nie częściej niż 2 razy w tygodniu w przypadku dzieci.

Na co pomaga kąpiel solankowa?

Kąpiel solankowa ma wiele korzyści dla zdrowia, takich jak rozszerzenie naczyń skórnych i poprawa krążenia, redukcja bólu stawów, działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Pod wpływem kąpieli solankowych zmniejszają się nacieki, krwiaki oraz obrzęki, a także dochodzi do wzmocnienia skóry i jej odporności na czynniki alergiczne. Efekty kąpieli solankowej obejmują również normalizację ciśnienia tętniczego krwi oraz pobudzenie ukrwienia skóry. Wśród najczęstszych wskazań do jej stosowania wymienia się żylaki oraz problemy ze stawami.

Kąpiel solankowa a żylaki

Kąpiele solankowe mogą przynieść znaczną ulgę osobom cierpiącym na żylaki. Działanie solanki pomaga w poprawie krążenia krwi, łagodzi obrzęki, redukuje ból i uczucie ciężkości w nogach. Minerały zawarte w solance wspomagają elastyczność naczyń krwionośnych i zapobiegają tworzeniu się stanów zapalnych. 

 Kąpiel solankowa na stawy

Kąpiele solankowe to również skuteczny sposób na łagodzenie dolegliwości stawów. Dzięki zawartości minerałów takich jak siarczan magnezu kąpiel solankowa działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. 

Kąpiel solankowa – wskazania

Kąpiel solankowa najczęściej jest kojarzona ze schorzeniami narządu ruchu i skóry. Jednak jej efekty są korzystne w przypadku wielu dolegliwości, takich jak:

• przewlekłe choroby dróg oddechowych,
• stany zapalne zatok i oskrzeli,
• astma,
• alergie,
• choroby reumatyczne,
• leczenie nadwagi i otyłości,
• niektóre choroby ginekologiczne (bezpłodność, nerwice wegetatywne, zespół klimakteryczny, starczy zanik narządów płciowych),
• niektóre choroby skóry (np. łuszczyca, łojotok, grzybica),
• problemy z zasypianiem i pobudzenia nerwowe,
• RZS (reumatoidalne zapalenie stawów),
• ZZSK (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa),
• schorzenia neurologiczne, takie jak m.in. stwardnienie rozsiane.

Kto nie powinien korzystać z kąpieli solankowej?

Mimo licznych korzyści płynących z kąpieli solankowych istnieją pewne grupy osób, które powinny zachować ostrożność lub unikać tego rodzaju terapii. Należą do nich osoby z następującymi schorzeniami lub stanami:

• nadciśnienie tętnicze – ze względu na zawartość soli w solance, kąpiel ta może podnosić ciśnienie krwi,
• niewydolność krążenia,
• choroby naczyń wieńcowych z wysiłkową dusznicą bolesną,
• przebyty zawał serca,
• wady zastawek,
• uszkodzenia skóry,
• cukrzyca – ze względu na możliwość zwiększenia poziomu cukru we krwi,
• okresy zaostrzeń chorób przewlekłych,
• przewlekłe choroby wyniszczające,
• nadczynność tarczycy,
• ciąża,
• czynna gruźlica płuc,
• nowotwory,
• niewydolność jajników oraz zaburzenia rozwojowe narządów rozrodczych.

Przed rozpoczęciem kąpieli solankowej zawsze warto skonsultować się z lekarzem, aby upewnić się, że jest ona bezpieczna i odpowiednia dla stanu zdrowia pacjenta.

Jak się przygotować do zabiegu?

Przygotowanie do kąpieli solankowej jest stosunkowo proste. Po konsultacji z lekarzem pacjent przychodzi na zabieg w szlafroku i z ręcznikiem. Po kąpieli powinien się on zrelaksować i nie korzystać z basenu, solarium, a także nie wychodzić na słońce.

Zabieg można wykonać również w warunkach domowych. Do wanny napełnionej wodą wystarczy wsypać odpowiednią ilość wybranej soli leczniczej i zrelaksować się ok. 20-minutową kąpielą.

Jakie efekty lecznicze daje kąpiel solankowa?

Efekty lecznicze solanki zależą od jej składu chemicznego. Mikroelementy wnikają przez receptory skórne i oddziałują na autonomiczny układ nerwowy oraz hormony tkankowe. Solanka przede wszystkim:

• zmniejsza dolegliwości bólowe poprzez zmniejszenie pobudliwości nerwów czuciowych i ruchowych,
• poprawia ukrwienie skóry,
• reguluje ciśnienie krwi,
• dotlenia organizm,
• łagodzi stany zapalne stawów,
• rozluźnia mięśnie i stawy,
• wzmacnia układ odpornościowy poprzez aktywowanie witaminy D3,
• normalizuje pracę serca i układu nerwowego,
• wspomaga proces odchudzania poprzez stymulację procesów metabolicznych i rozluźnienie jelit,
• działa oczyszczająco i odtruwająco na organizm,
• łagodzi skutki stresu poprzez relaksujące i odprężające działanie.

Czym są tężnie solankowe?

Tężnie solankowe, nazywane również gradierniami, to specjalne drewniane budowle, które stanowią istotny element terapii wykorzystującej solankę do inhalacji. Charakteryzują się specyficzną konstrukcją z gałęzi tarniny lub brzozy. Podstawą tężni są duże bale wbite w ziemię, a w ich wnętrzu znajduje się urządzenie do pompowania wody. To urządzenie rozprowadza solankę po wiciach gałęzi, co prowadzi do wytworzenia w powietrzu aerozolu bogatego w różnorodne mikroelementy. Najważniejszym z nich jest jod, ale w aerozolu znajdują się także brom, wapń, magnez, potas, żelazo i sód.

Mikroklimat panujący wokół tężni solankowej jest zbliżony do tego, jaki można znaleźć nad morzem. W trakcie godzinnej inhalacji w tężni solankowej można dostarczyć organizmowi tyle samo jodu, co podczas trzech dni pobytu nad polskim Bałtykiem. Tężnie solankowe są szczególnie polecane osobom z chorobami układu oddechowego, takim jak astma czy przewlekłe zapalenie oskrzeli. Inhalacje solankowe pomagają w oczyszczeniu dróg oddechowych i redukcji stanów zapalnych. Sprawdzają się również dla astmatyków, osób borykających się z chorobami tarczycy i alergiami.  

Szczególnym powodzeniem cieszą się domowe tężnie solankowe, wykorzystywane również w salonach SPA. Są to małe urządzenia, które wzbogacaj powietrze solnym aerozolem, umożliwiając komfortową inhalację w warunkach domowych.