Elektrostymulacja, czyli elektroterapia, jest jedną z metod fizjoterapii. Zabieg polega na pobudzaniu tkanek impulsami elektrycznymi o niskiej i średniej częstotliwości. W zależności od ułożenia elektrod, rodzaju zabiegu i parametrów prądu uzyskiwany jest efekt terapeutyczny w postaci redukcji bólu i obrzęków, rozluźnienia mięśni, pobudzenia przepływu krwi i limfy oraz poprawy przewodnictwa chemiczno-nerwowego. Elektrostymulacja mięśni, zwana jest też elektrogimnastyką, gdyż ma na celu wywołanie rekcji motorycznej mięśnia lub grupy mięśni.
Na czym polega elektrostymulacja?
Zasada działania elektrostymulacji jest oparta na naturalnym sposobie działania mięśni. Mózg człowieka nie odróżnia skurczów prowokowanych przez mózg od tych wywoływanych sztucznie np. przez stymulację prądem, dzięki czemu jest to bezpieczna technika, naśladująca naturalne procesy zachodzące w organizmie — efekt skurczu, wywoływany przez urządzenie do elektrostymulacji, jest podobny do skurczu powstającego podczas ćwiczeń fizycznych.
W przypadku stymulacji mięśni (EMS) pobudzane są nerwy motoryczne (czuciowe), co wiąże się ze skurczem mięśnia i pobraniem określonej dawki energii z okolicznych tkanek. Natomiast do likwidacji dolegliwości bólowych stymuluje się nerwy czuciowe (TENS), co powoduje zwiększanie produkcji endorfin oraz blokowanie impulsów bólowych przed dotarciem do układu nerwowego.
Do czego najczęściej wykorzystuje się elektrostymulację?
Zabiegi elektrostymulacji są wykorzystywane przede wszystkim do leczenia bólu, ale także modelowania i ujędrniania ciała. W kontekście medycyny, elektrostymulacja jest doskonałym wsparciem rehabilitacji i fizykoterapii. Odpowiedni przepływ prądu sprawdza się przy zwalczaniu bólu kręgosłupa, karku, ramion czy pleców.
Dzięki zwiększaniu sprawności mięśni i redukcji udziału tkanki tłuszczowej zabieg wykorzystywany jest szczególnie chętnie przez kobiety do podnoszenia pośladków oraz modelowania ud i brzucha. Elektrostymulacja wykorzystywana jest również do wspomagania odchudzania, zwłaszcza przez osoby, które z różnych powodów nie mogą w pełni korzystać z ćwiczeń fizycznych np. przez osoby otyłe, u których nadmierna waga w połączeniu ze zbyt intensywnymi ćwiczeniami może doprowadzić do uszkodzenia stawów.
Ciekawym i zyskującym na popularności rozwiązaniem jest również połączenie treningu z elektrostymulacją, czyli tzw. trening EMS. Ten sposób urozmaicania aktywności fizycznej pozwala na skrócenie czasu ćwiczeń, przy jednoczesnym zwiększaniu ich skuteczności. Trening EMS jest najczęściej wykorzystywany przez osoby uprawiające sport regularnie.
Elektrostymulacja na zaburzenia erekcji
O tym, że odpowiednio ćwiczone mięśnie dna miednicy zwiększają potencję oraz minimalizują ryzyko zaburzeń erekcji lub impotencji, wiadomo od dawna. Jedną z najefektywniejszych metod leczenia takich dolegliwości jest elektrostymulacja z wykorzystaniem masażera EMS. Wywoływane przez niego impulsy elektryczne, za pomocą sond lub elektrod, powodują skurcze i rozkurcze okolicznych mięśni. Jest to naturalna metoda ich wzmacniania, a dzięki odpowiedniej częstotliwości jest skuteczniejszą, niż tradycyjny trening, metodą likwidacji zaburzeń. Masażer EMS za pomocą prądu o niskiej częstotliwości, który jest całkowicie nieszkodliwy, stymuluje komórki mięśni gładkich ciała jamistego, które biegną od kości łonowych, wzdłuż trzonu prącia, aż do żołędzi. Ciała jamiste zawierają nieregularne przestrzenie wypełnione krwią, wyścielone śródbłonkiem i oddzielone przegrodą z tkanki łącznej. Przy odpowiednim dopływie krwi ciała jamiste powodują zamknięcie przewodzenia żyły, a w efekcie nabrzmienie i wypełnienie się krwią wspomnianych przestrzeni. Odpowiednie wzmocnienie tych mięśni za pomocą elektrostymulacji przekłada się wiec na wzmacnianie i poprawę ukrwienia mięśni miednicy, co jest podstawą wystąpienia erekcji. Taki zabieg, przy odpowiednim urządzeniu do elektrostymulacji, może być z powodzeniem prowadzony w warunkach domowych, bez pomocy drugiej osoby.
Elektrostymulacja TENS a EMS – różnice
Zarówno elektrostymulacja metodą TENS, jak i EMS polega na wywoływaniu skurczów za pomocą prądu, jednak różnią się one kształtem przekazywanego impulsu. Elektrostymulacja TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation), jak wskazuje nazwa, opiera się na przekazywaniu przez skórę łagodnych impulsów elektrycznych do włókien nerwowych. TENS jest wykorzystywany głównie w terapii przeciwbólowej, opartej na mechanizmie bramki kontrolnej. Odpowiednia stymulacja elektryczna hamuje bodźce bólowe, przekazywane przez cienkie włókna nerwowe.
Z kolei EMS (Electrical Muscle Stimulation) przekazuje impulsy elektryczne w pobliżu miejsca urazu lub przyczepu mięśni. Elektryczna stymulacja mięśni wykorzystywana jest w leczeniu uszkodzeń mięśniowych o różnej etiologii, a także do treningu i wzmacniania tkanki. EMS jest również wykorzystywane w kosmetologii w terapiach odchudzających.
Efekty uboczne zabiegu elektrostymulacji
Elektrostymulacja, dzięki oparciu działania na naturalnych mechanizmach, nie posiada efektów ubocznych. Istnieje jednak możliwość poparzenia, jeśli wykorzystywane urządzenia nie posiada odpowiednich atestów. Dlatego należy wybierać sprzęt ze sprawdzonych sklepów medycznych i korzystać z usług wykwalifikowanych specjalistów.
Elektrostymulacja mięśni – efekty
Efektami elektrostymulacji, w zależności od dobranych parametrów jest m.in.:
- zapobieganie degeneracji mięśnia, w przypadku uszkodzenia nerwów,
- minimalizacja dolegliwości bólowych i napięcia mięśni oraz nerwów,
- wzmacnianie i ujędrnianie zwiotczałych mięśni,
- poprawa wyglądu ciała i efekt wyszczuplający,
- rozbicie cellulitu,
- pobudzenie spalania tkanki tłuszczowej,
- poprawa dotlenienia skóry,
- wzmocnienie syntezy kolagenu i elastyny,
- przywrócenie równowagi neurowegetatywnej,
- wchłanianie obrzęków,
- wspomaganie leczenia artretyzmu i reumatyzmu,
- pobudzanie przemiany materii oraz krążenia krwi i limfy,
- poprawa zakresu ruchomości stawów,
- inhibicja spazmów mięśniowych,
- torowanie ruchu w jego fizjologicznym wzorcu,
- szybsze usuwanie toksyn z organizmu.
Wskazania i przeciwwskazania do elektrostymulacji mięśni
Elektrostymulację można przeprowadzić różnymi metodami, dzięki czemu zabieg ten ma szeroki zakres wskazań i możliwości w sporcie, kosmetologii i rehabilitacji.
| Wskazania w sporcie | Wskazania w kosmetologii | Wskazania w rehabilitacji |
|
|
|
Przeciwwskazania
- choroby serca,
- epilepsja,
- stany zapalne skóry,
- żylaki,
- spastyczne porażenia mięśni,
- guzy i nowotwory.
Elektrostymulacja – przebieg zabiegu
Po ustaleniu celu i rodzaju zabiegu dezynfekcji zostają poddane miejsca przyczepu elektrod. Następnie nakładany jest na nie specjalistyczny żel, przenoszący impulsy. Elektrody mocowane są w punktach motorycznych (miejscach wnikania nerwów do mięśnia) za pomocą rzep, a podłączone kable tworzą zamknięty dla prądu obieg. Parametry i siła działania urządzenia są dobierane indywidualnie, w zależności od potrzeb pacjenta. Każdy z objętych terapią/treningiem mięśni jest następnie traktowany impulsami o regulowanej intensywności, która jest zazwyczaj stopniowo zwiększana w trakcie trwania zabiegu, a następnie, po osiągnięciu maksimum, ponownie zmniejszana do minimum. Dzięki falom kierunkowym włókna mięśniowe wykonują ruchy izotoniczne, pobierają energię z okolicznych tkanek. Impulsy elektryczne są głębokie, lecz pacjent odczuwa je jako przyjemne i delikatne. Stymulują one tkanki powierzchniowe, przenikają w głąb skóry, aż do mięśni, gdzie dzięki pobudzaniu ich do rytmicznych skurczów wywołują określone efekty.
Czas zabiegu elektrostymulacji mięśni jest zależny od obszaru ciała i celu stymulacji. Przykładowo przy kuracjach wysmuklających jest to czas 45 minut, co odpowiada 2-3 godzinom wysiłku fizycznego. Dla uzyskania najlepszych i trwałych efektów zalecane jest wykonanie serii przynajmniej 10 zabiegów, w odstępach jedno- bądź dwudniowych.
Gdzie można przeprowadzić elektrostymulację?
Elektrostymulację można przeprowadzić w ośrodkach rehabilitacyjnych, gabinetach fizjoterapii, salonach odnowy biologicznej, specjalistycznych ośrodkach sportowych, a nawet w prywatnych domach. Zabieg przeprowadzany prywatnie to koszt rzędu od 50 do ponad 250 zł. Cena jest uzależniona od gabinetu i obszaru objętego terapią. Planując dłuższą serię zabiegów lub dłuższy czas korzystania z zalet elektrostymulacji np. w celach wzmocnienia efektów treningów, warto rozważyć zakup odpowiedniego aparatu do użytku domowego. Samodzielne zabiegi, w połączeniu ze zrównoważoną dietą, odpowiednią ilością płynów, snu i ograniczeniem stresu, mogą przynieść rezultaty równie wysokie, jak w dedykowanych ośrodkach medycznych lub sportowych.
