Porażenie nerwu strzałkowego to najczęstsza przyczyna opadającej stopy. Urazy powodują naciągnięcie lub przerwanie nerwu. Jak zapobiegać i leczyć schorzenie?
Porażenie nerwu strzałkowego jako przyczyna opadającej stopy.
Co to jest opadająca stopa?
Opadająca stopa - schorzenie o szerokich możliwościach podziału na rodzaj podłoża etiologicznego. Zaliczamy do nich: uszkodzenia neurologiczne, urazy lub problemy mięśniowe. Najczęstszą przyczyną jest jednak porażenie nerwu strzałkowego, który unerwia mięsień przedni łydki. W konsekwencji grupa mięśni przednich goleni nie może pełnić funkcji prostowników stopy, dzięki którym mamy możliwość zgięcia grzbietowego i nawracania stopy. U osób z opadającą stopą porażenie nerwu strzałkowego skutkuje zaburzeniem chodu – u pacjentów występuje chód ptasi. Podczas chodu pacjenci najpierw opierają ciężar ciała na palcach, a potem dopiero na bocznej krawędzi stopy i na sam koniec na pięcie. W następstwie poruszanie staje się utrudnione, co wpływa negatywnie na jakość życia pacjenta.
Opadająca stopa – przyczyny powstawania.
Problem opadającej stopy można podzielić ze względu na przyczynę jej powstawania. Najpowszechniej znanymi przyczynami są uszkodzenia nerwu strzałkowego, czy ucisk na korzeń rdzeniowy, których zadaniem jest unerwienie grupy mięśni przednich goleni. Jednak najczęściej wyróżniamy porażenie nerwu strzałkowego wspólnego, który odpowiedzialny jest za ruchy zgięcia grzbietowego i nawracania stopy. Przyczyny występowania opadającej stopy możemy również upatrywać w chorobie zwyrodnieniowej krążka między kręgowego – dyskopatia.
Opadająca stopa może być spowodowana urazem mechanicznym – złamania, zwichnięcia, czy stłuczenia. Jeśli opadanie stopy będzie wywołane urazem, wtedy objaw będzie zauważalny momentalnie po jego wystąpieniu. Urazy mechaniczne mogą spowodować naciągnięcie lub nawet całkowite przerwanie nerwu.
Rozwojowi schorzenia może sprzyjać łagodny nowotwór ośrodkowego układu nerwowego – nerwiak. Nerwiak może znajdować się we włóknach nerwowych, który w wyniku ucisku i zgrubienia może powodować opadanie stopy.
Problem opadającej stopy dotyka też osób po udarach i niedowładach jednostronnych. W tym przypadku udar uszkadza ośrodek ruchowy zlokalizowany w płatach czołowych. W wyniku tego, mózg może stracić możliwość kontroli nad mięśniami odpowiedzialnymi za zgięcie grzbietowe stopy.
Opadająca stopa - objawy i leczenie
Opadająca stopa – jakie są objawy?
Objawy opadającej stopy zauważalne są gołym okiem, a jej widoczność wzrasta wraz ze stopniem zaawansowania.
- Wczesnymi objawami porażenia nerwu strzałkowego są drętwienie stopy i podudzia, czy mrowienia kończyny dolnej.
- Wśród głównych objawów u pacjentów możemy wyróżnić dolegliwości bólowe i problemy z poruszaniem się.
- Chód u pacjentów charakteryzuje się wysokim unoszeniem porażonej kończyny i upuszczaniem na palce, z powodu niemożności oparcia ciężaru ciała na pięcie.
- Do innych objawów zaliczamy: trudność w wykonaniu zgięcia grzbietowego stopy, zaniki i przykurcze mięśni.
Dlatego przy zaobserwowaniu alarmujących objawów należy udać się do lekarza, który zleci dalsze badania diagnostyczne. Objawów nie powinno się lekceważyć, gdyż przy łagodnym przebiegu zmiany spowodowane porażeniem, można całkowicie wyleczyć.
Opadająca stopa – Jak wygląda przebieg leczenia?
W leczeniu opadającej stopy przede wszystkim powinniśmy się skupić na usunięciu podstawowych przyczyn jego powstawania. Dlatego jednym z pierwszych etapów każdego leczenia jest trafna diagnoza. Pacjent powinien udać się do lekarza ortopedy i neurologa, w celu ustalenia sposobu leczenia. Lekarz powinien dostosować leczenie do poziomu zaawansowania i określenia podłoża występowania. Ćwiczenia rehabilitacyjne są najskuteczniejszą nieoperacyjną metodą stosowaną w celu zminimalizowania dolegliwości opadającej stopy. Ćwiczenia domowe są proste i polegają na podnoszeniu stopy do góry. Ćwiczenia rehabilitacyjne powinny być wykonywanie regularnie i sumiennie. Jedynie wtedy wykorzystujemy potencjał i możliwości naszego ciała w procesie powrotu do zdrowia. Często kluczowa jest odpowiednia rehabilitacja- neurorehabilitacja. W lżejszych przypadkach wystarczą jedynie odpowiednio dobrane ćwiczenia indywidualne i ćwiczenia domowe. Najistotniejszym celem ćwiczeń jest zmniejszenie dolegliwości bólowych i poprawienie chodu pacjenta.
Zdarza się, że zabieg operacyjny jest jedyną możliwością leczenia. Podjęcie decyzji o leczeniu operacyjnym stosuje się tylko w najtrudniejszych przypadkach. Zaliczamy do nich przerwanie ciągłości nerwu strzałkowego lub próba uwolnienia nerwu. Leczenie operacyjne opiera się na zamianie uszkodzonych mięśni przy wykorzystaniu ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego. Po operacji konieczne jest udanie się do fizjoterapeuty, w celu dobrania odpowiednich ćwiczeń rehabilitacyjnych.
Opadająca stopa - Sprzęt rehabilitacyjny i ortopedyczny
Często stosowaną pomocą w wypadku opadającej stopy są ortezy stóp. Orteza w kompleksowy sposób zabezpieczy stopę podczas codziennego przemieszczania się. Korzyści wynikające ze stosowania ortez skłaniają do wspomagania się nimi podczas procesu rehabilitacji, kiedy to tylko możliwe. Ortezy ortopedyczne wykazują wysoką skuteczność w poprawie chodu pacjenta.
Stosowanie ortez powoduje zmniejszenie dolegliwości bólowych i szybszy powrót do pełnej sprawności. Jedną z marek produkujących ortezy na opadającą stopę jest Thuasne. W zależności od rodzaju osłabionego mięśnia i stopnia aktywności fizycznej wyróżniamy kilka modeli ortez ortopedycznych.
Ortezy ortopedyczne marki Thuasne
Ortezy na opadającą stopę SpryStep Max i SpryStep Plus z włókna węglowego idealnie sprawdzą się u pacjentów z osłabieniem przedniego mięśnia piszczelowego i mięśnia brzuchatego łydki w stopniu nieznacznym lub średnim.
Ze względu na poziom aktywności fizycznej wyróżniamy dwie ortezy ortopedyczne marki Thuasne: SpryStep Flex i SpryStep. Wersja SpryStep Flex sprosta oczekiwaniom pacjentów o wysokiej dynamice aktywności (szybki chód, bieg, niestabilne podłoże). Z kolei orteza na opadającą stopę SpryStep wskazana będzie dla pacjentów o umiarkowanej aktywności fizycznej (chodzących po płaskim podłożu).
U pacjentów z lekkim lub średnim osłabieniem podnoszenia stopy, łagodnym niedowładem strzałkowego trzeciego (III) i drugiego (II) stopnia bez spastyczności wskazana będzie orteza Pero-med AFO III/II, również marki Thuasne.