Kinesiotaping (inaczej kinesiology taping) to metoda terapeutyczna, polegająca na aplikacji specjalnej taśmy elastycznej na skórę. Ma to na celu zmniejszenie bólu, poprawę funkcjonowania mięśni i zwiększenie zakresu ruchu.
Mimo że kinesiotaping stał się popularny dopiero w ostatnich latach, jego korzenie sięgają lat 70. ubiegłego wieku. Właśnie wtedy japoński chiropraktyk Kenzo Kase opracował specjalne taśmy, które miały pomóc w leczeniu urazów sportowych i innych dolegliwości.
Początkowo Kase stosował standardowe taśmy klejące. Szybko jednakże zauważył, że ograniczają one ruchomość skóry i mięśni, co z kolei utrudniało proces regeneracji. W celu rozwiązania tego problemu opracował specjalne elastyczne taśmy. Nie tylko utrzymywały one skórę w miejscu, ale również pozwalały na swobodny ruch i oddychanie skóry. Kinesiotaping stał się bardzo popularny w Japonii i szybko rozprzestrzenił się na cały świat.
Dziś kinesiotaping jest stosowany nie tylko w sporcie i w rehabilitacji, ale również w medycynie estetycznej i kosmetologii. Metoda ta cieszy się coraz większym zainteresowaniem ze względu na swoją skuteczność, a także możliwość stosowania przez dłuższy czas bez ryzyka uszkodzenia skóry czy mięśni. Choć kinesiotapingu nie można traktować jako samodzielnej metody terapeutycznej, stanowi ona skuteczne uzupełnienie innych metod leczenia, takich jak fizjoterapia czy kinezyterapia.
Jak działa kinesiotaping?
Mechanizm działania kinesiotapingu polega na wpływaniu na ciało za pomocą zewnętrznej siły. Plastry do kinesiotapingu wykonane są z elastycznego, bawełnianego materiału, pokrytego warstwą kleju. Taśmy te są aplikowane na skórę w sposób umożliwiający swobodne ruchy ciała. Jednocześnie pomagają ustabilizować stawy i mięśnie, tym samym redukując ból.
Podczas aplikacji plastrów do kinesiotapingu, skóra zostaje delikatnie podniesiona. Dzięki temu możliwe jest stymulowanie mechanoreceptorów znajdujących się w skórze i tkankach miękkich. Mechanoreceptory to receptory czuciowe, które reagują na bodźce mechaniczne, takie jak nacisk, napięcie czy wibracje. Ich stymulacja powoduje zwiększenie przepływu krwi i limfy, co w efekcie przyspiesza proces regeneracji tkanek i zmniejsza obrzęki. Ponadto zwiększa to propriocepcję, czyli zmysł orientacji ułożenia części własnego ciała.
Połączenie kinezjologii, czyli nauki o ruchu ciała człowieka z tapingiem plastrów o odpowiednich parametrach grubości, ciężaru właściwego i rozciągliwości rzędu 130-140%, pozwala na wytworzenie pofałdowania powierzchni w miejscu przyklejenia taśm. Dzięki temu zwiększa się przestrzeń pomiędzy skórą właściwą a powięzią i osiągane są efekty takie jak:
- zmniejszanie nieprawidłowego napięcia mięśni, skóry lub powięzi,
- wspomaganie mięśni w działaniu,
- wspomaganie funkcji stawów poprzez poprawę propriocepcji, korygowanie ustawienia, korekcję mechaniczną i podporę bierną,
- poprawienie zakres ruchu mięśni i stawów,
- pobudzenie układu krążenia i układu limfatycznego, co poprawia dotlenienie tkanek, redukuje stany zapalne i krwiaki oraz przyśpiesza usuwanie toksyn z organizmu,
- pobudzenie włókien nerwowych, a tym samym wewnętrznego systemu znieczulenia,
- oddziaływanie eksteroceptywne i proprioceptywne,
- redukcja bólu.
Kinesiotaping – wskazania
Kinesiotaping ma wiele wskazań do stosowania, ale aplikacja plastrów powinna zostać poprzedzona wizytą w gabinecie rehabilitacyjnym i oceną układu kostnego i mięśniowo-powięziowego. Kinesiology taping kojarzony jest głównie ze sportem, a w szczególności z leczeniem uszkodzeń mięśni i ścięgien, takich jak naderwania, naciągnięcia i zwichnięcia. W tym przypadku doskonale wpływa on na zmniejszenie bólu i poprawę ruchu stawów. Dzięki wspomnianemu wpływowi na poprawę krążenia krwi i limfy sprawdzi się również w leczeniu pourazowych opuchlizn i obrzęków, takich jak stłuczenia, skręcenia czy inne urazy.
Ponadto ten rodzaj wspomagania rehabilitacji wskazany jest w leczeniu problemów z kręgosłupem, takich jak dolegliwości bólowe, dyskopatie, skoliozę, czy zespół mięśniowo powięziowy. Zastosowanie kinesiotapingu pozwoli na poprawę postawy i poprawę zakresu ruchu.
Istotnym wskazaniem do stosowania tej metody leczenia są również problemy z układem nerwowym, takie jak nerwobóle, rwa kulszowa, zespół ciaśni nadgarstka. W przypadku osób z zaburzeniami równowagi i koordynacji, chociażby w przypadku choroby Parkinsona, udaru mózgu, czy też zaburzeń przedsionkowych wykorzystanie kinesiology tapingu może poprawić stabilność, równowagę i koordynację ruchową. Często taśmy kinezjologiczne wykorzystywane są również w przypadku:
- bólu kręgosłupa, a w szczególności dolegliwości związanych z rwą kulszową i udową,
- bólu menstruacyjnego,
- ciąży, gdzie łagodzi ból, zapobiega rozstępom, działa relaksująco, a po ciąży pozwala przyśpieszyć powrót do wcześniejszej figury,
- dolegliwości kończyn dolnych, takich jak ostroga piętowa, czy zapalenie ścięgna Achillesa,
- skręceń i zwichnięć stawu kolanowego/kostki,
- chorób zawodowych, jak m.in. kolano skoczka, łokieć tenisisty/golfisty, bolesny bark,
- naderwania, naciągnięcia mięśni lub więzadeł,
- stanów po operacjach ortopedycznych i chirurgicznych (kolana biodra i każdego innego stawu),
- urazów żeber,
- obrzęków, wysięków, siniaków i blizn,
- zmniejszenia ryzyka kontuzji,
- w przypadku kosmetologii wykazują m.in. działanie liftingujące, co jest równie chętnie wykorzystywane jak wskazania fizjoterapeutyczne.
Kinesiotaping – przeciwwskazania
Kinesiotaping jest uważany za bezpieczną i skuteczną metodę terapii manualnej. Ponadto jest nieinwazyjny i może być stosowany zarówno u dzieci, dorosłych jak i osób starszych, a dynamiczne plastrowanie usprawnia proces ich leczenia, bądź rehabilitacji. Jednak kinesiotaping, jak każda terapia, posiada pewne przeciwskazania. Wśród nich należy wymienić:
- uszkodzenia skóry, takie jak rany, owrzodzenia lub skaleczenia, które mogą stać się dalszą drogą do uszkodzeń lub infekcji,
- reakcje alergiczne na materiał, z którego wykonane są taśmy do kinesiotapingu,
- ostre urazy jak złamania, zwichnięcia, czy naderwania,
- nowotwory – zwłaszcza w przypadku guzów,
- brak wiedzy na temat prawidłowej techniki aplikacji taśm do kinesiotapingu,
- zakrzepica żył głębokich, żylaki lub niewydolność krążenia,
- ostra faza reumatyzmu,
- świeże tatuaże,
- łuszczyca i inne zawansowane choroby skóry.
Skutki uboczne kinesiotapingu
Stosowanie plastrów jest bezpieczne i nie przeszkadza w codziennym życiu. Po upływie ok. 20 minut od aplikacji pacjent praktycznie przestaje odczuwać ich obecność i może nawet uprawić sport. Objawy niepożądane i skutki uboczne związane z kinesiotapingiem są rzadkie, krótkotrwałe i mają łagodny charakter. Wśród tych najczęstszych wymienia się m.in.:
- Podrażnienia skóry – zaczerwienienia i swędzenie może być wynikiem rekcji na klej, bądź alergii na materiały składowe taśmy.
- Uczucie dyskomfortu związane z napięciem lub uciskiem wywoływanym przez taśmy.
- Nieprawidłowa aplikacja może doprowadzić do pogorszania stanu zdrowia pacjenta, zmniejszenia zakresu ruchu, a w połączeniu z jej długotrwałym noszeniem nawet do uszkodzeń skóry.
Aby wykluczyć i zminimalizować ryzyko wystąpienia skutków ubocznych należy skonsultować się z fizjoterapeutą, który dobierze odpowiednie plastry, sposób ich aplikacji i czas terapii.
Kinesiotaping — jak przygotować się do zabiegu u fizjoterapeuty?
Jeśli zdecydujesz się na zabieg kinesiotapingu u fizjoterapeuty, warto wiedzieć, jak się do niego przygotować. Przede wszystkim warto poinformować fizjoterapeutę o swoich schorzeniach, urazach oraz o przyjmowanych lekach. To pozwoli mu na dostosowanie zabiegu do Twoich indywidualnych potrzeb i ograniczeń.
Przed zabiegiem zadbaj o higienę skóry, czyli dokładnie ją umyj i osusz. W przypadku stosowania kosmetyków upewnij się, że nie zawierają one substancji mogących wpłynąć na przyczepność taśmy. Podczas zabiegu załóż wygodne, luźne ubranie, które nie będzie ograniczało przylegania taśmy do skóry.
