Rak pęcherza moczowego rocznie dotyka ponad 6 tys Polaków, spowoduje śmierć u prawie połowy z nich, a jego wzrost w ostatnim dziesięcioleciu wyniósł około 50%. W większości rozpoznawany jest u mężczyzn po 55 roku życia. Wywodzi się najczęściej z nabłonka przejściowego (urotelialnego) pokrywającego drogi moczowe i odpowiada za około 95% przypadków tego schorzenia. 25% stanowią nowotwory inwazyjne, naciekające błonę mięśniową pęcherza, a 75% przypadków to nowotwór nieinwazyjny, nienaciekający tej błony.
Co to jest pęcherz moczowy?
Pęcherz moczowy to narząd zbudowany z tkanki mięśniowej, umiejscowiony w podbrzuszu za spojeniem łonowym. W warunkach prawidłowych pojemność pęcherza moczowego u dorosłego człowieka wynosi 250–500 ml. Do pęcherza moczowego uchodzą dwa moczowody – prawy oraz lewy, które doprowadzają do niego mocz wytworzony przez nerki. Z pęcherza mocz jest odprowadzany na zewnątrz przez cewkę moczową.
Czym jest rak pęcherza moczowego?
Rak pęcherza moczowego to zróżnicowana grupa jednostek o różnym potencjale złośliwości – co należy uwzględnić w doborze optymalnej terapii. Problematyczna jest jego nawrotowość oraz progresja do postaci naciekającej, w której niezbędne jest usuniecie całego pęcherza (cystektomia radykalna).
Przyczyny raka pęcherza moczowego
Rak pęcherza moczowego najczęściej dotyka mężczyzn w wieku 55-80 lat. Czynniki szczególnie sprzyjające powstaniu tego nowotworów to:
- palenie tytoniu oraz alkoholizm
- ekspozycja zawodowa na aminy aromatyczne i pestycydy
- przewlekłe stany zapalne pęcherza i układu moczowego
- przyjmowanie cytostatyku ( cyklofosfamid)
- wieloletnie utrzymywanie w pęcherzu cewnika
- kamica nerkowa
W grupie ryzyka znajdują się również pracownicy przemysłu skórzanego, gumowego, produktów malarskich oraz poligraficznych. Ponadto w niektórych przypadkach przewlekłe zapalenie pęcherza prowadzące do nowotworzenia, wywołane jest przez zakażenie pasożytnicze – schistosomatozę.
Postępowanie lecznicze zależy od właściwej, precyzyjnej i możliwie szybkiej diagnozy. W przypadku nieinwazyjnych nowotworów pęcherza moczowego metodą z wyboru jest terapia HIVEC.
COMBAT BRS to innowacyjne urządzenie do recyrkulacji płynu terapeutycznego – umożliwia skuteczniejsze leczenie, polegające na podgrzewaniu podawanej do pęcherza chemioterapii. Nie ma żadnych przeciwskazań i zwiększa szanse na wyleczenie raka.
SYSTEM COMBAT BRS umożliwia leczenie metodą HIVEC, czyli podgrzewaniu podawanej do pęcherza chemioterapii, stosowanej bezpośrednio po przezcewkowej operacji usunięcia guza.
Proces oparty na podgrzewaniu do 43 ± 0.5°C i recyrkulacji chemioterapeutyku między aparatem a wnętrzem pęcherza moczowego przez wprowadzony cewnik, powoduje lepsze przenikanie leku do komórek, co przekłada się na większą skuteczność terapii.
Dowiedz się więcej o metodzie HIVEC
Rak pęcherza moczowego – rodzaje
Najczęściej spotykane rodzaje nowotworów, które mogą rozwinąć się w pęcherzu moczowym to:
- rak z nabłonka przejściowego - rak urotelialny
- rak z nabłonka płaskiego,
- z nabłonka gruczołowego,
- mięsak
W około 90% rak pęcherza moczowego wywodzi się z komórek nabłonka przejściowego. Może wzrastać jako zmiana brodawczakowata, płaska lub guzowata. Zdarza się, że rozwija się jako następstwo wcześniej przebytej radioterapii lub częstych i nawracających infekcji dróg moczowych, wtedy przybiera postać raka gruczołowego lub gruczolakoraka.
Guzy o dużym stopniu złośliwości mają budowę litą z martwicą, owrzodzeniami, dają często nawroty i w przeważającej większości naciekają zdrowe tkanki tj. pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy, moczowody.
Najskuteczniejszą metodą leczenia nowotworów nienaciekających błony mięśniowej pęcherza moczowego jest terapia HIVEC systemem COMBAT BRS.
Polega ona na podgrzewaniu podawanego chemioterapeutyku przez wprowadzony cewnik. Skuteczność terapii zwiększa się dzięki lepszemu przenikaniu leku do komórek. Procedura trwa godzinę, nie towarzyszą jej żadne niedogodności i nie posiada żadnych przeciwskazań.
Jakie są objawy raka pęcherza moczowego?
Typowym pojawiającym się objawem w rozwoju raka pęcherza moczowego jest krwiomocz, czasami mogą pojawić się w nim drobne skrzepliny. Niepokój powinna wzbudzić zmiana trybu oddawania moczu, bolesność podczas mikcji, zwiększone parcie na pęcherz, bóle w podbrzuszu oraz w okolicy lędźwiowej. Późny objawem choroby mogą być regionalnie powiększone węzły chłonne, obrzęki w kończynach dolnych oraz bóle kości związane z przerzutami.
Stopień nasilenia dolegliwości, ich rodzaj czy czas trwania jest bardzo indywidualny. Podobne symptomy mogą występować w innych chorobach układu moczowego, takich jak: zakażenie układu moczowego czy kamica. Dlatego konieczne jest, by zawsze niepokojące sygnały konsultować z lekarzem specjalistą. Czas postawienia diagnozy od pojawienia się pierwszych objawów decyduje o dalszym leczeniu, rokowaniu i przeżyciu pacjenta
Synergistyczne działanie chemioterapii i hipertermii (chemiohipertermii) w zwalczaniu nieinwazyjnego nowotworu pęcherza moczowego (NMIBC) umożliwia urządzenie COMBAT BRS do terapii HIVEC. Skuteczność tej metody zwiększa szanse na wyleczenie raka ponad dwukrotnie.
Rak pęcherza moczowego – diagnostyka
Diagnostyka raka pęcherza moczowego obejmuje wywiad medyczny, badanie ogólne moczu, morfologię krwi obwodowej, USG układu moczowego lub jamy brzusznej. Konieczne jest wykonanie cytologii osadu moczu, która polega na zbadaniu jego składu komórkowego.
W przypadku wątpliwości co do wyników, przeprowadza się:
- Cystoskopię – przez cewkę moczową wprowadzany jest endoskop ze światłowodem optycznym. Dzięki niemu możemy zobaczyć wnętrze pęcherza i pobrać wycinki do badania pod mikroskopem. Ocena ta pozwala jednoznacznie rozpoznać określony typ nowotworu na podstawie obecności typowych dla niego komórek.
- Tomografię komputerową (TK) jamy brzusznej i miednicy w celu rozpoznawania zmian w górnych odcinkach dróg moczowych, które towarzyszą rakowi pęcherza moczowego, zmian w węzłach chłonnych oraz poszukiwaniu przerzutów nowotworu w innych narządach.
- W niektórych przypadkach dodatkowo wykonywana jest urografia – w celu oceny zmian w układzie moczowym, a także rezonans magnetyczny.
Skuteczne rozpoznanie raka pęcherza moczowego jest kluczowe, ponieważ pozwala na rozpoczęcie odpowiedniego leczenia.
Jakie są sposoby leczenia raka pęcherza moczowego?
Wybór metody leczenie raka pęcherza moczowego zależy od stopnia zaawansowania nowotworu.
W przypadku raka nieinwazyjnego przeprowadza się elektroresekcję przezcewkową guza (tzw. TURBT), polegająca na wycięciu zmiany, poprzez wprowadzenie do cewki moczowej specjalnie do tego przystosowanego endoskopu. W tym celu możliwe jest również zastosowanie wysokoenergetycznego lasera holmowego, który jest w stanie usunąć guza w całości wycinając go od podstawy (zabieg HoLERBT). Bezpośrednio po wycięciu zmian nowotworowych przez wprowadzony cewnik podawany jest chemioterapeutyk.
System Combat BRS umożliwia nieinwazyjne podgrzewanie i recyrkulację leku miedzy aparatem, a wnętrzem pęcherza moczowego – terapia HIVEC. Dzięki temu komórki rakowe stają się bardziej przepuszczalne, a ciepło dodatkowo wzmacnia naturalne reakcje odpornościowe organizmu. Znacząco zwiększa się skuteczność leczenia a nawrotowość oraz progresja choroby zmniejsza się ponad dwukrotnie.
Rak naciekający błonę mięśniową pęcherza stanowi wskazanie do radykalnego wycięcia pęcherza (cystektomii radykalnej). Część chorych z zaawansowanym nowotworem wymaga często uzupełniającej chemioterapii lub radioterapii.