Ból kręgosłupa. Jak sobie z nim radzić?

Kręgosłup i jego budowa

Kręgosłup jako zasadnicza część składowa szkieletu człowieka zapewnia utrzymanie i równowagę całego ciała. Kręgosłup ma swój początek u podstawy czaszki do miednicy. Jego kluczową funkcją jest ochrona rdzenia kręgowego przed uszkodzeniami mechanicznymi, a także utrzymanie ciała w pozycji stojącej.

Rdzeń kręgowy przebiega wewnątrz kanału kręgowego tworzonego przez łuki kręgów. Pełni funkcję przekaźnika impulsów nerwowych pomiędzy mózgiem a ciałem. Kręgosłup zbudowany jest z kręgów kostnych oraz dysków międzykręgowych. Odpowiadają one za amortyzację kręgosłupa i ruchomość kręgów. Kręgosłup w płaszczyźnie strzałkowej przypomina literę S i odznacza się naturalnymi krzywiznami (lordoza szyjna, kifoza piersiowa i lordoza lędźwiowa).

Wyróżniamy 5 odcinków kręgosłupa:

• szyjny (C1-C7) - chroni rdzeń kręgowy przed urazami,
• piersiowy (Th1-Th12) - podtrzymuje szyję, mocuje klatkę piersiową i obręcz barkową,
• lędźwiowy (L1-L5) - wspiera i stabilizuje górną część ciała, umożliwia ruchy tułowia i kontroluje ruchy nóg,
• krzyżowy (os sacrum) - stanowi ochronę pęcherza moczowego i narządów układu płciowego,
• guziczny (coccyx) - wspiera ciało w pozycji siedzącej.

Odcinek szyjny

Odcinek szyjny, podpierający głowę. Składa się z siedmiu kręgów szyjnych (C1-C7). Kanał kręgowy chroni rdzeń kręgowy przed urazami. Z odcinka szyjnego odchodzi osiem par nerwów rdzeniowych, które przekazują impulsy nerwowe do szyi, przedramienia, ramienia i dłoni.

Dwa pierwsze kręgi odcinka szyjnego różnią się od siebie budową. Dźwigacz (atlas) jest pierwszym kręgiem kręgosłupa, odpowiedzialnym za utrzymanie i ruchomość czaszki. Jako jedyny w swej budowie nie posiada trzonu i właściwego wyrostka kolczystego. Drugim kręgiem jest obrotnik (axis), umożliwiający dźwigaczowi wykonywanie ruchów w płaszczyźnie horyzontalnej. Dzieje się to dzięki występowaniu tzw. "zęba" w jego budowie.

Odcinek piersiowy

Najdłuższa część kręgosłupa to odcinek piersiowy. Zbudowany z 12 kręgów piersiowych (Th1-Th12). W tym miejscu kręgosłup ma za zadanie podtrzymanie szyi, umocowanie klatki piersiowej i obręczy barkowej. W odcinku piersiowym z rdzenia odchodzi 12 par nerwów, które wysyłają sygnały nerwowe do kończyn górnych.

Odcinek lędźwiowy

Odcinek lędźwiowy tworzy 5 masywnych kręgów, dzięki czemu wspiera on i stabilizuje górną część ciała. Poza funkcją ochronną rdzenia kręgowego umożliwia ruchy tułowia i kontroluje ruchy nóg. Rdzeń kręgowy w odcinku lędźwiowym unerwia kończyny dolne, dzięki obecności 5 par nerwów rdzeniowych.

Odcinek krzyżowy

Odcinek krzyżowy powstał w wyniku zrośnięcia się 5 kręgów krzyżowych. Kręgi zrosły się w procesie ewolucji, dzięki czemu ułatwiło to człowiekowi chodzenie czy siedzenie. Zrośnięte kręgi budują tylną ścianę miednicy i biodra.

Odcinek ogonowy

Ostatni odcinek kręgosłupa człowieka. Kość guziczna zbudowana jest z 4 lub 5 zrośniętych kręgów. Nie spełnia funkcji dźwigania ciężaru ciała, jedynie wspiera ciało w pozycji siedzącej. Kość guziczna jest miejscem przyczepu ścięgien, mięśni oraz więzadeł.

Ból kręgosłupa - kogo dotyczą przypadłości pleców?

Z bólami kręgosłupa zmaga się coraz więcej osób. W większości przypadków siedzący tryb życia czy mała aktywność fizyczna spowodowała, że choroby kręgosłupa są obecnie najpowszechniejszymi przypadłościami w XXI wieku. Przeprowadzone badania wykazały, że aż 80% Polaków skarży się na problemy z kręgosłupem. Z problemami zmagają się przede wszystkim osoby starsze, pracujące fizycznie lub przy komputerze.

Wśród częstych schorzeń kręgosłupa zalicza się m.in.:

• dyskopatię,
• osteoporozę,
• zapalenie stawów kręgosłupa,
• chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa,
• rwę kulszową,
• stenozę lędźwiową,
• wady postawy.

Co powoduje ból pleców? Najczęstsze przyczyny

Ból kręgosłupa jest najczęstszą przyczyną ograniczeń funkcjonowania w życiu codziennym i pracy zawodowej. Powody problemów z kręgosłupem są bardzo zróżnicowane i zależą od wielu czynników. Ważne jest, by nie wydawać zbyt wczesnych wyroków, co do źródła dolegliwości. Trzeba pamiętać, że w każdym wypadku niezastąpiona jest opinia lekarza.

Wśród najczęstszych przyczyn bólu pleców wymienia się m.in.:

• nieodpowiednia technika podnoszenia ciężarów,
• praca siedząca,
• zbyt mała aktywność fizyczna,
• stres powodujący napięcia mięśniowe,
• anomalie budowy kręgosłupa powstające w wyniku wad postaw,
• choroby zwyrodnieniowe,
• źle dobrane obuwie,
• praca fizyczna,
• nadwaga,
• otyłość.

Problemy z kręgosłupem objawiające się bólem w innych częściach ciała

Liczne badania wskazują na powiązanie problemów z kręgosłupem z objawiającymi się bólami w innych częściach ciała. Większość objawów ma złożony charakter; z tego względu pacjenci często mylnie interpretują, co im dolega.

Najczęstsze objawy związane z problemami w obrębie kręgosłupa:

• bóle głowy,
• problemy z oddychaniem,
• drętwienie rąk i nóg,
• zaparcia i wzdęcia.

Sposoby radzenia sobie z bólem kręgosłupa

Uciążliwy ból kręgosłupa utrudnia pacjentom codzienne funkcjonowanie. Coraz częściej siedzący tryb życia, niska aktywność fizyczna lub inne schorzenia sprzyjają w powstawaniu bólów kręgosłupa. Pierwszym krokiem walki z bólem jest zmiana stylu życia. Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Warto jednak pamiętać, że nawet małe zmiany, jak krótkie ćwiczenia potrafią zdziałać wiele. Zmiana złych nawyków poskutkuje zmniejszeniem dolegliwości bólowych. Kluczowe będzie wprowadzenie umiarkowanej aktywności fizycznej w życiu codziennym.

W pracy siedzącej istotna jest cogodzinna, 5-minutowa przerwa na ruch. Doraźnym sposobem walki z bólem są środki przeciwbólowe. Jest to jednak tylko chwilowy sposób na uśmierzenie i zamaskowanie bólu, bez rozwiązania jego przyczyny.

W celu rozwiązania problemu warto również spróbować:

• wizyty u specjalisty,
• krioterapii i termolezji,
• unikania ruchów sprawiających ból,
• trakcji kręgosłupa,
• masażu.

Domowe sposoby na ból — ćwiczenia

Stosowanie ćwiczeń profilaktycznych pomoże uniknąć bólu kręgosłupa w przyszłości. Celem ćwiczeń będzie rozluźnienie mięśni pleców, rozciągnięcie kręgosłupa oraz wzmocnienie mięśni grzbietu, brzucha i mięśni pośladkowych. Ćwiczenia możemy wykonywać samodzielnie w domu po wcześniejszej konsultacji z fizjoterapeutą lub korzystając z dostępnych poradników online. Wykonywane regularnie znacznie zmniejszają dolegliwości bólowe i zapobiegają rozwojowi schorzeń. Rekreacyjna forma spaceru również pomoże zmniejszyć problemy bólowe pleców, dzięki wzmacnianiu mięśni stabilizujących kręgosłup podczas chodu.

Warto skorzystać z usług fizjoterapeuty, by ten spróbował pozbyć się bólu kręgosłupa. Wykorzysta on dostępne zabiegi, takie jak: kinezyterapia, fizykoterapia, PNF, masaże czy kinesiotaping.

Oferta Meden-Inmed przy bólach kręgosłupa

Firma Meden-Inmed oferuje wiele produktów pomagających zminimalizować ból pleców. Przy takich problemach idealnie sprawdzi się pas lędźwiowy. Jest to specjalny rodzaj ortezy, stosowanej przy bólach pleców, wywołanych przeciążeniami i schorzeniami tej części układu ruchu. Orteza przeznaczona jest do stabilizacji i odciążenia odcinka lędźwiowego w celu łagodzenia bólu pleców.

Drabinki rehabilitacyjne

Drabinka gimnastyczna to urządzenie, które każdy doskonale zna z lat szkolnych. Ćwiczenia ogólnousprawniające przy użyciu drabinek zmniejszają dolegliwości bólowe kręgosłupa oraz mają korzystny wpływ na cały układ ruchu. Korzystanie z drabinek rehabilitacyjnych pozwoli na:

• poprawę siły i wzmocnienie mięśni,
• zwiększenie mobilności stawów i mięśni,
• odciążenie stawów.

Drabinka rehabilitacyjna przeznaczona jest do ćwiczeń ogólnousprawniających oraz gimnastyki korekcyjnej. Drabinki przeznaczone są do wspomagania i wykonywania ćwiczeń rehabilitacyjnych w celu łagodzenia lub kompensowania skutków urazów, kontuzji oraz korekcji wad postawy. Ćwiczenia z użyciem drabinki sprawdzą się przy schorzeniach takich jak:

• wady kręgosłupa, m.in.:
  • kifoza piersiowa
  • kifoza krzyżowa
  • lordoza szyjna
  • lordoza lędźwiowa
  • skolioza
• uszkodzenia urazowe
• zespoły bólowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa
• zmiany zwyrodnieniowo-przeciążeniowe stawów

Bóle pleców można zminimalizować, stosując ćwiczenia w pozycji inwersji. Pozycja ta polega na zwieszeniu ciała do góry nogami. Trakcja kręgosłupa to skuteczna nieoperacyjna metoda, pozwalająca na zmniejszenie dolegliwości bólowych kręgosłupa. Trakcja zmniejsza nacisk międzykręgowy i rozciąga przykurczone mięśnie.

GraviCat to urządzenie do wykonywania ćwiczeń w pozycji inwersji. Urządzenie Gravicat pomoże ustabilizować odcinek lędźwiowy kręgosłupa, rozciągnąć przykurczone mięśnie i skorygować wady postawy.

Gravicat przeznaczony dla pacjentów o wzroście do 195 cm i wadze do 135 kg. Stabilna i wytrzymała konstrukcja z możliwością złożenia, spowodowała wzrost popularności sprzętu trakcyjnego na rynku.

W profilaktyce bólu kręgosłupa sprawdzi się również stół inwersyjny Rototrac. Rototrac korzystnie wpływa na:

• odciążenie kręgosłupa,
• rozluźnienie mięśni pleców,
• poprawę krążenia krwi.

Urządzenia do trakcji kręgosłupa umożliwiają pacjentowi wykonywanie ćwiczeń w warunkach domowych. Stół inwersyjny, dzięki regulowanemu podnóżkowi, pozwala na dostosowanie stołu do wzrostu chorego. Zaletą stołu jest możliwość wygodnego i szybkiego rozkładania, zajmując przy tym małą powierzchnię.